อัษฎาวุธ จิตตเสถียร หรือ คุณอาร์ม CEO แห่ง Human Soft ได้แบ่งปันมุมมองอันลึกซึ้งในเวที Thailand HR Tech 2025 ว่าเรากำลังก้าวเข้าสู่ “ยุคข้อมูลอัจฉริยะของ HR” ที่เทคโนโลยี โดยเฉพาะ AI สามารถเปลี่ยนวิธีคิด วิธีวิเคราะห์ และวิธีตัดสินใจของฝ่าย HR ไปอย่างสิ้นเชิง
เมื่อการลาออกคือค่าใช้จ่ายแฝงที่องค์กรมองข้ามไม่ได้
คุณอาร์มเริ่มต้นด้วยคำถามเรียบง่ายแต่ชวนคิดว่า “ต้นทุนของการลาออกของพนักงานหนึ่งคนคือเท่าไหร่?”
คำตอบไม่ได้มีแค่ค่าใช้จ่ายในเชิงเงิน แต่ยังรวมถึง “ต้นทุนของเวลา” และ “โอกาส” ที่องค์กรต้องสูญเสียไป ทั้งกระบวนการประกาศรับสมัคร คัดเลือก สัมภาษณ์ อบรม และปรับตัวของพนักงานใหม่ซึ่งโดยเฉลี่ยแล้วใช้เวลานานไม่ต่ำกว่า 2-3 เดือน และในช่วงเวลาดังกล่าว องค์กรยังต้องแบกรับภาระงานที่ค้างคาและการส่งมอบที่ไม่ต่อเนื่อง
ด้วยเหตุนี้ คุณอาร์มจึงนำ AI เข้ามาเป็นเครื่องมือช่วยในการ วิเคราะห์พฤติกรรมของพนักงาน เพื่อหาสัญญาณหรือ "เบาะแส" ที่อาจบ่งบอกแนวโน้มของการลาออก ก่อนที่เหตุการณ์จะเกิดขึ้นจริง
ข้อมูลที่นำมาวิเคราะห์มีทั้งในมิติส่วนบุคคล เช่น เพศ อายุ รายได้ อายุงาน รวมถึงพฤติกรรมในที่ทำงาน เช่น การมาสาย การขาดงาน การทำโอที และประสิทธิภาพการทำงาน
เมื่อรวมข้อมูลเหล่านี้เข้าด้วยกัน AI สามารถสร้างแบบจำลองเพื่อ “พยากรณ์ความเสี่ยงของการลาออก” ได้ล่วงหน้า ช่วยให้องค์กรมีเวลาวางแผนรับมือ พูดคุย หรือแม้แต่ปรับสภาพแวดล้อมเพื่อรักษาคนเก่งให้อยู่กับองค์กรได้นานขึ้น
เพราะในยุคที่ “ข้อมูลคืออำนาจ” และ “การลาออกไม่ใช่เรื่องบังเอิญ” การมีระบบเตือนล่วงหน้าที่แม่นยำ จึงกลายเป็นกลยุทธ์สำคัญของ HR ในการดูแลและรักษาคน
เทคโนโลยีที่เข้าใจคน: เมื่อ AI ช่วยทำนายการลาออกได้แม่นยำถึง 83%
ผลลัพธ์จากการวิเคราะห์ของคุณอาร์มสร้างความประทับใจ เพราะ AI สามารถ ทำนายการลาออกของพนักงานได้แม่นยำถึง 83% หมายความว่า ในทุก ๆ 10 คนที่ระบบคาดการณ์ว่าจะลาออก จะมีถึง 8 คนที่ลาออกจริง
เบาะแสสำคัญที่บ่งชี้แนวโน้มการลาออก ได้แก่
– การมาสายเฉลี่ย 79 ครั้งใน 6 เดือน มากกว่าคนทั่วไปถึง 2 เท่า
– ขาดงานโดยไม่แจ้งเฉลี่ย 5.8 ครั้ง มากกว่าค่าเฉลี่ยทั่วไปถึง 3 เท่า
– อายุงานน้อยกว่า 1 ปี มีแนวโน้มเปลี่ยนงานสูง
– การทำ OT ลดลง สะท้อนถึงการลดความผูกพันกับงาน
– สถานภาพโสด มีแนวโน้มลาออกมากกว่าผู้ที่แต่งงานแล้ว
จากข้อมูลนี้ คุณอาร์มได้พัฒนาระบบ “คะแนนความเสี่ยง” เพื่อให้ HR ประเมินสถานการณ์ได้อย่างเป็นระบบ
0–7 คะแนน: พฤติกรรมปกติ
8–11 คะแนน: เริ่มมีพฤติกรรมเสี่ยง
12–14 คะแนน: เสี่ยงสูง
15 คะแนนขึ้นไป: วิกฤต ควรดำเนินการเชิงรุกทันที
แต่คุณอาร์มย้ำว่า คะแนนเหล่านี้ไม่ใช่คำตัดสิน แต่เป็น “สัญญาณเตือน” เพื่อให้ HR เข้าใจสถานการณ์ และ “ลงมือ” ก่อนปัญหาจะเกิดขึ้นจริง
4 แนวทางสำหรับ HR ในการรับมือกับความเสี่ยงการลาออก
พูดคุยแบบไม่เป็นทางการ – ฟังอย่างเข้าใจโดยไม่ต้องรอถึงการประเมินรอบปี
สังเกตพฤติกรรมเปลี่ยนไป – เช่น ไม่เข้าประชุม หรือหลีกเลี่ยงความรับผิดชอบ
ตรวจสอบความสัมพันธ์ในทีม – พูดคุยกับหัวหน้าหรือเพื่อนร่วมงาน อาจพบต้นเหตุที่แท้จริง
เตรียมแผนสำรอง – โดยเฉพาะกรณีที่พนักงานคนนั้นมีบทบาทสำคัญ
คุณอาร์มสรุปอย่างชัดเจนว่า
“เทคโนโลยีไม่ได้มาแทน HR แต่มายกระดับให้ HR ทำงานได้แม่นยำขึ้น มองเห็นภาพรวมได้แบบเรียลไทม์”
และที่สำคัญ HR ไม่ได้อยู่แค่เบื้องหลังอีกต่อไป แต่กำลังก้าวสู่บทบาทผู้ขับเคลื่อนอนาคตขององค์กรด้วยข้อมูลเชิงลึกในมือ