เวลาผ่านล่วงเลยมาอีกหลายร้อยหลายพันปี มนุษย์เริ่มทำความเข้าใจกับสิ่งที่บรรพบุรุษของตนเองทำมาตั้งแต่กาลก่อนและเรียกมันว่าการทดลอง (หรือการทดลองทางวิทยาศาสตร์) – experiment การเฝ้าสังเกต การลองผิดลองถูก การจดบันทึกการย่อยและวิเคราะห์ข้อมูลต่าง ๆ ทำให้มนุษย์เริ่มเข้าใจกลไกการทำงานของสิ่งรอบตัวมากขึ้น ทั้งในแง่ธรรมชาติและพฤติกรรม ศาสตร์แห่งการทดลองนั้นขยายผลออกมาใช้กับอุปนิสัยของผู้บริโภคเช่นเดียวกันด้วย บรรดาบริษัท startupที่เติบโตมาในยุครุ่งเรือง ล้วนแล้วแต่ยึดถือหลักการ “failfast, learn fast” หรือดังที่ Eric Ries ผู้โด่งดังจากกระบวนการที่เขาเรียกมันว่า “The Lean Startup” ที่ประกอบไปด้วยวงล้อ 3 วงง่าย ๆ คือ build-measure-learn
ต่อมาความโด่งดังของกระบวนการดังกล่าวก่อให้เกิดธุรกิจใหม่ ๆ ขึ้นมามากมาย นักธุรกิจและเจ้าของกิจการหลายคนเริ่มทำการทดลองเพื่อสร้าง Business Model หรือรูปแบบทางธุรกิจต่างๆ ออกมามากมาย เพื่อต่อสู้กับปัญหาของผู้บริโภค เรียกรถแท็กซี่ยากเหรอ? อยากทานข้าวร้านดังแต่ไม่อยากรอนานเหรอ? อยากซื้อของราคาประหยัดแต่ไม่อยากเดินออกไปหิ้วเอง? อยากซื้อของออนไลน์แต่อยากเห็นคนขายไปพร้อมกันด้วย? ปัญหาดังกล่าวถูกแก้ด้วยนวัตกรรมทางธุรกิจมากมายที่ถาโถมออกมาในช่วง digital era และแทบทุกคนพกโทรศัพท์มือถือที่มีสัญญาณ 5G ออกจากบ้าน
Mckinsey and Company ได้เคยตีพิมพ์เอกสารชื่อว่า The new possible: How HR can help build the organization of the future ในปี 2021 และได้ระบุเรื่องที่สำคัญอย่างยิ่งในวงการ HR เอาไว้คือคำว่า People Transformation ซึ่งสิ่งที่จะสร้างหรือกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนผ่านไปสู่โลกของการทำงานแบบใหม่ได้นั่นคือการลงมือทดลองทำสิ่งใหม่ ๆ เพื่อแก้ปัญหา
ปัญหาสากลที่องค์กร(ทั้งในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต) เจอคือเรื่องการเก็บรักษาคนเอาไว้กับองค์กร หรือ retention ซึ่งบุคลากร HR ล้วนแล้วต่างจะต้องผ่านกระบวนการเหล่านี้มาด้วยกันตั้งแต่รับพนักงานใหม่เข้ามา พัฒนาฝึกฝน ประเมินผลงาน ปรับระดับ ขื้นค่าจ้างและสุดท้ายก็ลาออกจากกันไปเส้นทางเดินของชีวิตพนักงานล้วนแล้วแต่มีปัญหาที่แต่ละปัจเจกคนเจอแตกต่างกันไปแต่โดยรวมหากสุขภาพขององค์กรไม่ดีผลก็คือเราจะไม่สามารถเก็บรักษาทรัพยากรอันล้ำค่าของเราไว้ได้
Aman Kidwai จาก HR Brew ได้เสนอวิธีการหนึ่งเอาไว้เขาเรียกมันว่า “employee retention machine” หรือหากจะแปลเป็นภาษาไทยให้ใกล้เคียงก็คงจะเป็นจักรกลรักษาคนให้อยู่กับองค์กร นั่นเอง แนวคิดของ Aman จะเจือปนไปด้วยเรื่อง People Transformation อยู่มาก โดยเขากล่าวว่าหากเราจะสร้างจักรกลนี้ขึ้นมาได้จริงๆ นั้น สิ่งแรกที่ HR จะต้องลงมือทำเลยคือการเก็บข้อมูล และแน่นอนว่าการเก็บข้อมูลของ HR มักจะไปจบลงที่การทำแบบสอบถามหรือ survey ดังนั้นการเก็บข้อมูลแรกสุดและง่ายที่สุดก็ควรจะเริ่มจากข้อมูลที่เรามีอยู่แล้ว เช่น exit interview / engagementsurvey หรือ pulse survey เป็นต้นจากนั้นก็นำข้อมูลที่ได้มา มาลองหาสมมติฐานต่าง ๆ ตามหลักการของ Lean Startup เช่น
· อะไรคือสิ่งที่พนักงาน“ไม่ชอบ” มากที่สุดในองค์กร
· พนักงานอยากจะชวนเพื่อนสนิทของเขามาทำงานกับพวกเราที่นี่ไหม?
· ถ้าเราจัดกิจกรรมแบบนี้พนักงานจะมีแนวโน้มว่าจะชอบหรือไม่
· วัฒนธรรมองค์กรของเราส่งผ่านไปยังทุกคนในองค์กรหรือยัง?
เมื่อเราได้คำตอบหรือข้อมูลที่มากพอ เราก็จะเป็นเหมือนคุณหมอ ที่กำลังจะคิดค้นยารักษาโรคขึ้นมาและนำไปทดสอบว่าได้ผลหรือไม่ ยกตัวอย่างเช่น หากพนักงานดูล้าจากการทำงานแบบ remote work เราจะสร้างกิจกรรมที่ให้พนักงานชวนกันไปออกกำลังกายหลังเลิกงานเพื่อเปลี่ยนบรรยากาศ และเก็บสะสมแคลลอรี่มาแลกของรางวัลได้หรือไม่? หากทดสอบแล้วคนเข้าร่วมน้อยก็ขอให้พวกเราลงไปสัมภาษณ์เจาะลึกกับพวกพนักงานเหล่านั้นว่ามันเกิดอะไรขึ้นทำไมพวกเขาถึงไม่ชอบ? แล้วนำมาวัดผล ประเมิน และทดสอบใหม่อีกครั้ง
นอกจากกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับ engagement ดังกล่าว เรายังสามารถประยุกต์และปรับเปลี่ยนเพื่อนำไปใช้ได้ในอีกหลากหลายขั้นตอนในการทำงาน เช่น
· ทดสอบระบบ onboarding แบบใหม่ / ทำแบบ hybrid ได้หรือไม่?
· ระบบการทำ training แบบใหม่ จะวัดผลอย่างไร เอากระบวนการเกมเข้ามาเกี่ยวข้องได้ไหม?
· Performance review ที่ใช้แบบมากกว่า 2 ครั้งต่อปี เป็นไปได้หรือไม่?
· การยกเลิกการเข้าofficeได้ให้พนักงานมี productivity เพิ่มขึ้นหรือไม่?
· สวัสดิการอะไรบ้างที่องค์กรควรยกเลิกแก้ไข และเพิ่มเติม เพื่อให้การทำงานเป็นไปอย่างคล่องตัวและเหมาะสม
อย่างไรก็ตามกับดักและหลุมพรางของการสร้าง “อะไรใหม่ๆ “ ขึ้นมาในโลกของการทำงานล้วนแล้วแต่ขาดการ “วัดผล” ที่สำคัญ เพราะ HR หลายคน มักจะมุ่งเม้นไปที่ % Completion (หรือฉันจัดเสร็จแล้วฉันคือว่าจบแล้ว) แต่ถ้าเราอิงหลักการ experiment เป็นตัวตั้งเราจะต้องไปให้ลึกถึงขั้นที่ว่า “การชี้วัดดังกล่าว ทำให้เราเรียนรู้อะไร?และครั้งหน้า เราจะทำให้ดีกว่าเดิมได้อย่างไร?” นั่นเอง
อ้างอิง:
Thenew possible: How HR can help build the organization of the future | McKinsey
Buildingyour employee retention machine (hr-brew.com)